Çin'in
Şansi eyaletinde yer alan Wutai Dağı, uçurumları, çıplak zirveleriyle benzersiz
bir morfolojik yapıya sahip. Beş yükseltisinin her birinin üzerinde geniş
düzlükler bulunuyor. Çince ismini bu özelliğinden almış: "Beş Platolu Dağ."
Kuzeyde Yedou Tepesi, güneyde Jinxiu Tepesi, doğuda Wanghai Tepesi, batıda
Guayue Tepesi ve merkezinde Cuiyan Tepeleri yer alıyor. En yüksek noktası Yedou
ve 3 bin 58 metrelik dağ Kuzey Çin'in de en yüksek noktası.
Wutai'ye
ilk tapınak 1'inci yüzyılda inşa edilmiş. 20'nci yüzyıl başına kadar bu
faaliyet sürmüş. Bir zamanlar 360 tapınak bulunduğu söyleniyor. Bugüne sadece
53'ü ulaşabilmiş. Dağdaki tapınaklar, bin yıl boyunca Budist mimarisinin Çin
saray mimarisine etkilerini gösteren bir katalog gibi.
 FOTOGRAF: © Angus
Cepka / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (09.03.2014)
857'de
inşa edilen Doğu Ana Foguang Tapınağı, Tang Hanedanı'ndan günümüze kalabilen en
yüksek ahşap bina. İçinde doğal boyutlarda kilden insan heykelleri bulunuyor. Nanchan
Tapınağı ise 782'de, Yuan Hanedanı döneminde inşa edilmiş. Yedi teras ve üç
bölümden oluşuyor. Alt taraftaki üç teras Jile Tapınağı, orta teras Shande Holü
ve üst taraftaki üç teras da Youguo Tapınağı. Diğer büyük mabetler arasında
Xiantong Tapınağı, Tayuan Tapınağı ve Pusading Tapınağı yer alıyor.
Wutai'nin
tapınakları 1937'de erken 20'nci yüzyıl tarihçisi Liang Sicheng'in de
aralarında bulunduğu mimari tarihçiler tarafından keşfedilmiş. O zamandan beri
sinolojistler (Çin filologları) ve geneleksel Çin mimarisi uzmanlarınca
inceleniyor. Dağdaki Budist tapınaklarından Shuxiang, sıradışı heykel
koleksiyonuyla diğer tapınaklardan ayrılıyor. Ming Hanedanı döneminden kalan
Budist hikayeleri üç boyutlu resimlerle tasvir edilmiş. Toplam 500 heykellik
koleksiyon oluşturulmuş. FOTOGRAF: ©
Angus Cepka / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (09.03.2014)
Çin'de
Budistlerin dört kutsal dağı bulunuyor. Her biri Budalık mertebesine ulaşabilen
fakat başkalarının ıstırabına karşı duyduğu merhamet ile bu mertebeden vazgeçen
"bodhisattva"lardan yani ilahlardan birinin evi, aynı zamanda ibadet ettiği
mekan. Wutai Dağı, Çince de Manjusri ve Wenshu olarak anılan bilgelik
"bodhisattva"sının evi. Tibetli budistler açısından da önem taşıyor ve bu
nedenle uluslararası kutsal bir merkez.
Vecize
yazıtları olan Avatamsaka Sutra'da, Wutai Dağı bu dört kutsal dağın ilki olarak
tanımlanmış. Avatamsaka Sutra'nın bir bölümünde, birçok bodhisattvanın evi
tarif ediliyor. Burada Manjusri'nin, kuzeydoğudaki "açık soğuk dağda" yaşadığı
yazılı. Bu ilahın sıradan hacılar ve rahiplerin şekline veya daha çok beş
renkli sıradışı bulutlar haline gelerek dağda kendini sık sık gösterdiğine
inanılır. Wutai Dağı, Çinde bulunan en eski ahşap binalara da ev sahipliği
yapıyor.
KAYNAK:
© UNESCO World Heritage Center; ©
Hürriyet Seyahat (07.09.2009) FOTO
(AVATAR): © Ko Hon Chiu Vincent / UNESCO (09.03.2014)
FOTOGRAF: ©
Angus Cepka / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0
(09.03.2014)
Dünya
Miras Listesine Alınma Tarihi: 2009 Liste
Sıra No: 1279 Niteliği:
Kültürel Yeri:
Şansi, Çin Koordinatlar: N39 1 50 E113 33 48
|
