Kuzey-doğu Bulgaristan'da, Rusçuk şehrine 20 km uzaklıktaki İvanovo köyü yakınlarındaki Kaya Mezarları Kompleksi, masif bir kaya içine oyulmuş kilise, şapel ve manastırlardan oluşmaktadır. Bölge 12. yüzyılda ilk keşişlerin kendi yaşam alanlarını (kiliseler, şapeller ve odalar) hazırladıkları yer olarak da bilinmektedir. İlk manastır 1200'lerin başlarında oluşturulmuş, yapılan bağışlar ve desteklerle 1331-1371 yılları arasında en görkemli yıllarını yaşamıştır. Bu dönem aynı zamanda Bulgarların Bizans egemenliğinden kurtulduğu ve Osmanlı egemenliğine girdikleri 1396 yılına kadar bağımsız kaldıkları döneme denk gelmektedir. Osmanlılarla birlikte eski önemini kaybetse de bölgedeki mağaralar 17.yüzyıla kadar keşişler tarafından kullanılmaya devam edilmiştir.

Her ne kadar yaklaşık 40 kilise ve 300 kadar diğer tesis bulunsa da bugün bunlardan pek çoğu yoktur. Baş Melek Mikael Şapeli (Gömülü Kilise), Vaftizhane, Gospodev Dol Şapeli, St Theodore Kilisesi (Tahrip olmuş Kilise) ve Kutsal Ana Kilisesi en önemli yapılardır. Monolitik (tek bir kayadan oyulmuş) Kompleks ününü daha çok 13 ve 14. yüzyıllarda yapılmış olan beş farklı kilisede özenle korunan ortaçağ fresklerinden almaktadır. Freskler, Bizans etkisindeki Bulgar ortaçağı sanatının en güzel örneklerinden kabul edilmektedir. Yüzlerce yıllık yazıtlar arasında İvo Gramatik'e ait ünlü yazıt (1308-1309) da vardır. Freskler oldukça etkileyicidir ve Palaelojik stili özellikleri taşır.

KAYNAK: © UNESCO World Heritage Center

FOTO (AVATAR): © Stoyan Chockhov / Wikimedia Commons / CC-BY-SA-3.0 (30.03.2014)

ÇEVİRİ: © M. Hakan Özbaran / Gezialemi.com