Efsanevi kahraman Köroğlu'nun (Göroğlu)ve onun kırk süvari adamlarının başarılarını anlatan bir sözlü performans geleneğidir. Epik anlatım şan, kompozisyon, nesir, şiir ve sesli doğaçlama içerir ve aynı zamanda geleneksel gelenek ve bilginin sözlü ansiklopedisi olarak işlev görür. İletimi, çocukların kendi kültürel kimliklerini daha iyi anlamalarına yardımcı olarak yetiştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır.
Türkmenistan'da halk ozanlarının saz eşliğinde söylediği Köroğlu destanı ise, gelenek ve göreneklerin sözlü olarak gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli bir rol oynadığı için listeye alınmaya değer bulunmuştur. Köroğlu destanı geleneği yaratıcılığı ve sanat becerilerini geliştirmekte, insanlara güçlü bir sosyal ve kültürel aidiyet duygusu vermektedir. Destan Türkmenistan'daki gelenekleri anlatan sözlü bir ansiklopedi niteliğindedir. Destan, Türkmen halkının mutlu bir yaşam, özgürlük ve adalet yönündeki isteklerini yansıtmakta ve cesaret, dürüstlük, dostluk, hoşgörü ve adalet gibi değerleri desteklemektedir.
Bölgeden bölgeye, ülkeden-ülkeye farklı renklere bürünen Köroğlu Destanı, Türk dünyasının ortak kültür abidelerinden biridir. Köroğlu, Türk kültür coğrafyasının uçsuz bucaksız ufuklarında at koşturan bir halk kahramanının destanıdır. Bu destan, Anadolu, Azerbaycan, İran, Rumeli, Kırım ve Türkmenistan'da söylenip dillenmiştir.
Köroğlu Destanı'nın Türk Dünyasında ve komşu halklarda çeşitli anlatımları mevcuttur. Bunlarda biri de zengin içeriğiyle Türkmen varyantıdır. Destanın Türkmen varyantında yer alan çeşitli kollarda Köroğlu ve yiğitleri Türkmenistan'ın dört bir tarafına seferler düzenler. Sefere çıkılan yerlerin başında Kafkas coğrafyası gelir. Köroğlu ve yiğitleri Gürcistan'a, Azerbaycan'a ve Revan'a gider. Buralarda savaşırlar ve zaferler kazanırlar. Çoğunlukla İran üzerinden çıkılan seferlerde Tebriz ve İsfahan'a da uğranılır. Köroğlu çoğunlukla Kafkas coğrafyasından Gürcistan'a sefere çıkar. Destanın "Kırk Binler, "Bezirgân" ve "Köroğlu Bey ile Davut Serdar" adlı kollarında Köroğlu'nun Gürcistan'a yaptığı seferler anlatılır. Gürcistan'dan kız alması ve kendi yönetimine bağlı bir devlet kurmasından söz edilir. Diğer kollarda da uzun ya da kısa çeşitli Kafkas ülke ve şehirlerine yer verilir.
UNESCO 2015 yılında Türkmenistan'da halk ozanlarının saz eşliğinde söylediği Köroğlu destanı dünya kültürel miras listesine almıştır.
UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine Alınma Tarihi: 2016Aday Gösterme Sıra No: 1028 Yeri: TürkmebistanLinkler: UNESCO İnternet Sitesi
